Hoe verbeter je de slechte communicatie met je partner?

Charlie en Martins Vulnerability Cycle

‘Je moet hier links’, zegt Charlie, ‘rechtdoor is afgesloten.’

‘Neehee, ik weet hoe ik erlangs kan’, zegt Martin.

‘De ceremonie begint om 15:00 uur, we komen echt te laat zo.’

‘Zit niet zo te stressen, we halen het echt wel.’ 

De sfeer in de auto is te snijden en op het nippertje haasten Martin en Charlie zich een uur later het gemeentehuis in. De rest van de dag praten ze nauwelijks met elkaar. 

Zo gaat het nu altijd. 

Vicieuze cirkels zijn vaak hardnekkig

Je zegt iets wat belangrijk voor je is, je partner reageert geprikkeld en voor je het weet zitten jullie in een cirkel waar jullie niet meer uitkomen.

We hebben allemaal onze zwakheden en in een intieme relatie kom je in rare patronen terecht. Dat is een wetmatigheid op zich.

Het goede nieuws: er is iets aan te doen.

The Vulnerability Cycle

Mona Fishbane en Michele Scheinkman bedachten een manier om deze cirkel in kaart te brengen. Zien wat er werkelijk gebeurt, helpt vaak al enorm om het patroon te doorbreken. 

Uiteindelijk gaat het er om wat er achter het patroon zit. 

Waarom reageren jullie elk op jullie unieke manier en hoe kunnen jullie het dáár over hebben in plaats van in cirkeltjes te blijven ronddraaien? 

Zo werkt het bij Martin en Charlie

Charlie houdt er niet van om de controle te verliezen. Als kind kreeg hij altijd op z’n kop als hij zijn kleren vies maakte of te laat thuiskwam. Hij houdt van betrouwbaarheid en vindt het fijn als mensen op hem kunnen bouwen. Hij is een man van zijn woord. 

Martin kreeg ook altijd op z’n kop als hij te laat was voor het eten, maar hij bleef juist rebelleren tegen de regels. Zijn vrijheidsdrang werd alleen maar groter en hij laat zich door niemand vertellen wat hij moet doen.

Charlie viel op Martins vrijheidsdrang en Martin juist op Charlies betrouwbaarheid. Maar in de praktijk irriteren die eigenschappen ook. 

De overlevingsstrategieën

Als Charlie de controle verliest reageert hij eerst even boos, maar daarna trekt hij zich terug. Hij maakt Martin stilletjes uit voor een narcist die alleen maar aan zichzelf denkt.

Martin wordt opstandig als hij zich gecontroleerd voelt. Hij maakt zelf wel uit wat hij doet en reageert boos en defensief als iemand hem vertelt dat hij het beter anders kan doen.

De kwetsbaarheden die erachter zitten

Onder Charlies kritiek en terugtrekken zit een gevoel van eenzaamheid en niet goed genoeg zijn. Als kind voelde hij dat hij nooit echt aan de verwachtingen van zijn ouders kon voldoen.

Martin voelt zich in zulke situaties juist belemmert en niet gezien. Hij voelt zich al zijn hele leven beknot in zijn autonomie.

Door het dáárover te hebben begrijpen ze ieder beter waarom de ander zo irritant reageert. Dat maakt het uiteindelijk ook makkelijker water bij de wijn te doen en op een andere manier op elkaar te reageren.

Het uittekenen van het patroon helpt hierbij enorm. Zie de tekening bovenaan dit blog voor het – uiteraard gefingeerde - voorbeeld van Charlie en Martin.

Hoe gaat het daarna?

‘Rechtdoor is afgesloten’, zegt Charlie, ‘ik denk dat hier links gaan de beste optie is.’

Hij weet dat zijn woorden Martins vrijheidsdrang kunnen raken en let erop dat hij het op een rustige toon zegt. Tegelijkertijd haalt hij even diep adem omdat hij weet dat ook zijn trigger geraakt kan worden.

‘Volgens mij kan ik erlangs’, zegt Martin. ‘Check jij of ik de Lindelaan in mag? Anders keer ik om, ik weet dat ik weer eigenwijs ben. Als we te laat komen zal ik mijn excuses aanbieden aan de ceremoniemeester. Beloofd.’

Wat kunnen jullie doen?

Hoe ziet jullie cirkel eruit? Breng deze in kaart en praat dan vooral over de kwetsbaarheden achter de patronen en discussieer niet over de overlevingsstrategieën.

Die verander je namelijk niet met argumenten.

Verandering ontstaat wél door nieuwsgierig te zijn naar de achtergrond van de strategieën en oprecht begrip te tonen door waar ze vandaan komen. Dat kost soms even tijd.

De volgende keer dat het patroon weer opdoemt, denk dan aan de kwetsbaarheden in plaats van de irritaties. 

Doet je partner niet mee? Niet getreurd

Het is natuurlijk mooi als je partner het samen met jou wil doen. Maar als niet, dan kom je al een heel eind als je jouw patronen inzichtelijk maakt. Zonder de details van je partners reactie te weten, kun je zelf ook al veel doen aan jouw kant van het verhaal.